Hiermee bedoelen we alle septiemakkoorden waarvan de grondnoot niet de dominant is: om niet te zeggen:de septiemakkoorden buiten het dominant-septiemakkoord. Het voornaamste verschil met het dominant-septiemakkoord is het ontbreken van een leidtoon.

Becijfering

Voorbereiding

De septiem moet worden voorbereid. Ze moet aanwezig zijn in het voorgaande akkoord en overgebonden worden naar de septiem. De voorbereiding moet minstens een gelijke notenwaarde hebben als de septiem. Deze regel wordt strikt toegepast in de klassieke basopgaven. De toepassing is minder strikt (ook de binding) in de recentere sopraanopgaven.

Natuurlijke oplossing

Net zoals bij het dominant-septiemakkoord, gebeurt de natuurlijke oplossing op een drieklank met als grondnoot een kwint lager (of een kwart hoger). En net zoals bij het dominant-septiemakkoord lost de septiem dalend op met gesloten beweging, zelfs al gaat ze eerst langs een andere noot van het akkoord. (Dikwijls een omspeling van de grondnoot, dit octaaf is niet fout wanneer het het tweede is van twee opeenvolgende octaven).

Uitzonderlijke oplossingen

Alle andere oplossingen zijn zogenaamd uitzonderlijke oplossingen, zelfs al daalt de septiem in gesloten beweging zoals bij de natuurlijke oplossing.De oplossing kan zich voordoen als volgt :

- met een dalende beweging zoals bij de natuurlijke oplossing,
- zonder beweging, de septiem blijft ter plaatse,
- met een stijgende beweging, meestal met een halve toon.

Onmogelijk

Net zoals bij het dominant-septiemakkoord is het niet mogelijk volledige nevenseptiemen in grondligging aaneen te schakelen in dalende kwinten: bij één op de twee akkoorden moet er een noot wegvallen (meestal de kwint).

Net zoals bij het dominant-septiemakkoord, mag de oplossing met een rechtstreekse beweging niet verdubbeld worden, welke omkering het ook mag zijn.

Net zoals bij het dominant-septiemakkoord,mag de septiem niet uitgewisseld worden met de grondnoot, zelfs niet in een vrije stijl.

Verdubbelingen

De kwint mag niet verdubbeld worden, want dit zou betekenen dat de terts wegvalt. De enige noten die verdubbeld worden bij een onvolledig akkoord zijn de grondnoot of de terts.

De septiem kan onmogelijk verdubbeld worden omwille van haar verplichte beweging.Toch kan de verdubbeling toegestaan worden wanneer beide septiemen voorbereid en opgelost worden :

Noot: voorgaande voorbeelden worden verantwoord door het feit dat het hier geen echte septiemakkoorden betreft. Een verdere analyse toont ons eerder parallelle doorgangsnoten in bas en alt.

 Raadgevingen

Bij de meeste leerlingen kan de inwendige voorstelling van de nevenseptiemen wat moeilijk liggen (voor sommigen kan dit gevolgen hebben voor hun verdere studie). De dominant none akkoorden zijn doorgaans makkelijker inwendig te horen. Laat je dus niet ontmoedigen bij de nevenseptiemen. Ze zijn waarschijnlijk de laatste moeilijke hindernis.

Bij basopgaven is het meestal handiger de septiem in de sopraan te plaatsen.

Bij het uitwerken van sopraanopgaven moet je eraan denken dat nevenseptiemen vaak gebruikt worden op de IIe of de IVe graad, die voorafgaat aan de Ve graad.

Wanneer je moeilijkheden ondervindt bij het harmoniseren van een sopraan is dit dikwijls omdat je een dominant-septiem een tel te vroeg wil plaatsen. Probeer ze wat later te zetten en ze vooraf te laten gaan door een nevenseptiem. Alles hangt af van de keuze en de context.

Wanneer in een opgave een noot overgebonden wordt naar de volgende tel, denkt men vaak dat het gaat om de voorbereiding van de septiem en daarna de septiem zelf. Maar niet alle bindingen of langere noten komen op een septiemakkoord uit! Altijd luisteren of dit de goede oplossing is.

Bij sopraanopgaven mag je niet vergeten dat de septiem eerst naar een andere akkoordnoot kan gaan (doorgaans de grondnoot) voor ze dalend oplost. In dit geval geen uitwisseling, want de oplossing zou niet meer op een correcte wijze kunnen gebeuren.

Wanneer je in bas en sopraan een gelijktijdige syncope gebruikt, bestaat de kans dat de beste harmonisatie van de sterkere tel een nevenseptiem wordt.