Un retardo é unha nota dun acorde que se encontra prolongada no acorde seguinte. É, pois, unha nota extrana a este último acorde, ata que resolve sobre unha nota real deste acorde.

O retardo ocupa un tempo máis acentuado ca súa resolución.
A nota que constitue o retardo superior debe de formar parte do ton e do modo do acorde durante o cal se produce este retardo.
O retardo pode ser simple, doble ou triple, inferior ou superior.

Nota : non confundir... é o retardo inferior o que resolve subindo, e o retardo superior o que resolve descendendo.

Preparación

O retardo debe estar preparado segundo os mesmos principios que prevalecen para as sétimas de especies; a duración da nota de preparación debe de ser, polo menos, igual á duración do retardo.

Cifrados

Son os cifrados habituais completados cas cifras necesarias. O cifrado do retardo vólvese a miudo máis explícito cando se o compara co da súa resolución. Veleiquí algúns exemplos que mostran en cada vez o retardo da fundamental, o da terceira, e o final, o da quinta.

Retardos no acorde de quinta :

Observacións :

- O retardo da fundamental sempre é de bon efecto.
- O retardo da quinta fai equívoco co acorde de sexta sen disonancia.

Retardos no acorde de sexta :

Observación : desconfiar do efecto "descolorido" dos retardos ou encontros de notas que produzan un acorde de cuarta e sexta menor (exemplo da dereita).

Retardos no acorde de cuarta e sexta :

Observación : os tres tipos de retardos son ricos e elegantes.

Retardos do baixo :

Observación : a elección das duplicacións durante o retardo é restrinxida e as veces inhabitual, pois está absolutamente prohibido facer oir a nota de resolución ó mesmo tempo co retardo no baixo.

Precaucións

Para non empobrecer o efecto, xamáis se debe de facer oir simultáneamente o retardo e súa nota de resolución, salvo nos dous casos seguintes :

1) Cando a nota de resolución está no baixo, e o retardo está, polo menos, a distancia de novena (ou de sétima no caso dun retardo inferior) :

2) No acorde de sexta, inversión do acorde maior, e se o retardo e a nota de resolución están a distancia de novena maior, coma neste exemplo :

Observacións : os dous casos permitidos expresados por esta regra, son unha convención de tipo "escolar"; obedecen a unha esixencia máxima e ofrecen tódalas garantías de calidade nunha escritura onde as catro voces teñen importancias equivalentes. Estas regras representan, tamén, un bó seguro en caso de traballo a someter a un xurado do cal non se está moi certo das súas esixencias.Nembargantes, pódense admitir excepcións a estas regras extrictas cando esto non perxudica as líñas ou a claridade harmónica. Pero en ningún caso se pode facer escoitar a nota de resolución por riba do retardo.

Consellos para os baixos dados cifrados

Agregacións que forman un acorde de quinta aumentada

Nun baixo dado, si se experimenta dificultade para analizar o senso dun acorde de quinta aumentada, pódese recurrir o medio seguinte :

1) Se a nota que forma quinta aumentada non forma parte da tonalidade, é unha alteración do acorde de quinta. Pódese, pois, duplicar o baixo.

2) Se a nota que forma a quinta aumentada forma parte da tonalidade, é un retardo da sexta no acorde de sexta. En principio non se pode, pois, duplicar o baixo, a duplicación máis probable é, entón, a terceira.